fbpx
OPINI  

BEDUG KYAI BLORA

BEDUG KYAI BLORA
Bedug Kyai Blora,

Banyak yang lupa atau bahkan tidak tahu bahwa Blora pernah dijadikan nama sebuah pusaka di Keraton Surakarta. Pusaka itu adalah sebuah Bedug bernama Kyai Blora, dan sampai sekarang masih dipergunakan di Masjid Agung Keraton Surakarta. Keterangan tentang sejarah bagaimana proses penamaan dan peletakan Kyai Blora itu dapat ditemukan pada majalah Kajawèn, Balai Pustaka, yang terbit tanggal 23 Januari 1932, dengan sub judul: Masjid Agêng ing Surakarta.

mangsuli kala adêgnya | sakaguru kalih iji | Jêgot timur laut nama | Gusti Jêng Sinuhun ping tri | karsa ngasta ngongoti | dipun pasah ngantos alus | adêge pinèngêtan | Akat Kaliwon ing ari | tabuh astha enjang tanggal ping sakawan ||

kanang wulan Dulkangidah | ing warsa Wawu lumaris | angkaning căndrasangkala | atrus ngèsthi rasa tunggil |julungpujut marêngi | sinaroja adêgipun | sakaguru kang wetan | ing ari Rêspati Langkir | nunggil wulan taun wuku myang sêngkalan ||

wadanastha ngrasa tunggal |antawis warsa sang aji | nênggih Jêng Sinuhun Swarga | nawung gêrah anjalari | dumugi surutnèki | ing wêkdal wau anuju | Jimakir madyèng warsa | căndrasangkalanirèki | catur janma mêmuji arjaning praja ||

ingkang gumantya narendra | Jêng Gusti Pangran Dipati | Anom Amêngkunagara | jêjulukira sang aji | Kangjêng Sri Narapati | Sampeyan Dalêm Sinuhun | Pakubuwana ping pat | Sayidin Panatagami | (Ngabdulrohman) Senapati ing Ngalaga ||

——

jumênêng dalêm sang nata | antuk dwi warsa marêngi | rasa nata pandhitèng rat |rampung panggaraping masjid | karsa dalêm miyosi | angenggali masjid agung | kawarta duk samana | ing Blora risang bupati | amisungsung bêdhug gêng gora kang swara ||

bêbadhèn saking wrêksa tal | kaparêng dalêm sang aji | bêdhug winisudha nama | Kyai Blora tangara glis | lajêng dipun pèngêti | sangkalanipun winangun | rasa sri pandhitèng rat | wiyos dalêm dhatêng masjid | salat Jumngah ngagêm Arabing narendra ||

Dapat diterjemahkan sebagai berikut:

Tentang berdirinya dua sakaguru (Masjid), di sisi timur laut, Jegot itulah namanya. Kanjeng Sinuhun (Pakubuwana III) berkehendak, untuk supaya memasah permukaannya sampai halus. Berdirinya saka itu pada Minggu Kliwon, pukul tujuh tanggal empat, 

di bulan Dulkangidah (Selo) tahun Wawu, dengan candrasengkala atrus ngesthi rasa tunggil (1689 Aj). Masih di wuku julungpujut, sakaguru sebelah timur di dirikan, hari kamis, di bulan, tahun dan wuku yang sama, dengan candrasengka;

 wadanastha ngrasa tunggal (1689 AJ) (Kamis 10 Mei 1764), setelah beberapa waktu kemudian, sang Raja, Kanjeng Sinuhun (Pakubuwana III) mulai menderita sakit, sampai menemui akhir hayat. Yaitu di Jimakir (Jumadilakir) pertengahan tahun, dengan candrasengkala; catur janma memuji arjaning praja (1714 AJ). 

Sebagai penggantinya, adalah Kanjeng Gusti Pangran Dipati Anom Amengkunegara, dengan gelar Raja; Kanjeng Sri Narapati Sampeyan Dalem Sinuhun Pakubuwana IV, Sayidin Panatagami Ngabdulrahman Senapati ing Ngalaga.

—-

Saat tahta sang Raja telah menginjak dua tahun, rasa nata pandhiteng rat (1716 AJ), Masjid telah selesai dibangunan. Kehendak Raja untuk segera mengunjungi Masjid baru itu, ketika terdengar kabar bahwa Bupati Blora, telah mempersembahkan Bedug besar, gagah suaranya,

dengan alat pemukul dari pohon Tal (Aren). Sang Raja menamakan bedug itu Bedug Kyai Blora, diletakkan di sebelah Tenggara Masjid. Kejadian itu diingat dengan sengkala; rasa sri pandhiteng rat (1716 AJ), orang-orang istana datang ke Masjid, untuk salat Jum’at dengan imam seorang Arab.

Keterangan : Tahun 1716 Aj jatuh antara tanggal Masehi: 21 September 1789 dan 10 September 1790.

Tentang penulis : Totok Supriyanto adalah pemerhati sejarah dan budaya.

*Opini di atas merupakan tanggung jawab penulis seperti tertera, tidak menjadi bagian tanggung jawab Bloranews.com